Powrót na stronę → Rheumafort+
Choroby kości i stawów to grupa obejmująca wiele różnych chorób. Dotykają one ludzi w każdym wieku, płci i pochodzeniu etnicznym. Jest ich wiele i mogą być podzielone na kilka grup. Do najczęstszych chorób stawów należy choroba zwyrodnieniowa – osteoarthritis. Jest to choroba niezapalna, wynikająca przede wszystkim ze zużycia stawów. Do najczęstszych chorób stawów należy reumatoidalne zapalenie stawów (RZS rheumatoid arthritis), kiedyś nazywane gośćcem przewlekle postępującym. Jest to choroba zapalna o podłożu autoimmunologicznym.
Okazuje się, że w wiele chorób stawów jest mniej lub bardziej powiązane z odżywianiem. Na przykład w chorobie zwyrodnieniowej stawów u ponad połowy chorych stwierdza się nadwagę lub otyłość, a w dużego odsetka chorych występuje cukrzyca. Ściśle powiązana z dietą jest dna moczanowa i moczanowe zapalenie stawów. Również osteaoporaza w znacznym odsetku przypadków jest powiązana ze sposobem odżywiania.
Na szczęście stosowanie odpowiedniej diety może w wielu wypadkach zmniejszyć dolegliwości i przynieść ulgę.
Osiem pokarmów, które warto jeść w przypadku chorych stawów
1. Tłuste ryby
Różne ryby, zwłaszcza tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela, sardynka i pstrąg są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, których spożycie jest korzystne w chorobach stawów i w przypadku stanów zapalnych. W wielu obserwacjach zauważono, że wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega-3 wykazują istotne działanie przeciwzapalne. W jednym niewielkim badaniu przeprowadzonym na 33 osobach, które otrzymały w pożywieniu cztery razy w tygodniu albo tłuste ryby, albo chude ryby, albo chude mięso. Po ośmiu tygodniach w grupie otrzymujących w pożywieniu tłuste ryby stwierdzono obniżony poziom substancji związanych z procesem zapalnym (1).
W analizie 17 badań stwierdzono, że przyjmowanie suplementów z kwasami tłuszczowymi omega-3 zmniejszyło intensywność bólu stawów, porannej sztywności, liczbę bolesnych stawów i przyjmowanych leków przeciwbólowych u chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (2).
W podobnym badaniu in vitro wykazano, że kwasy tłuszczowe omega-3 zmniejszają ekspresję niektórych białek (metaloproteinaz i cytokin) związanych z chorobą zwyrodnieniową stawów (3).
Olej rybny jest również dobrym źródłem witaminy D, co może pomóc w zapobieganiu niedoborowi. Wielu badania wykazano, że RZS może być związany z niskimi poziomami witaminy D, co może mieć udział w objawach(4), (5).
Amerykańskie Stowarzyszenie Serca (The American Heart Association) zaleca spożywanie posiłków z tłustymi rybami przynajmniej dwa razy w tygodniu, aby skorzystać z ich dobroczynnych właściwości przeciwzapalnych(6).
2. Czosnek
Czosnek cały jest upakowany licznymi korzyściami zdrowotnymi. W kilku badaniach laboratoryjnych wykazano, że czosnek zawiera składniki, które mogą zmniejszać ryzyko nowotworu i chorób serca(7).
Jednocześnie wykazano, że czosnek posiada właściwości, które mogą być pomocne w chorobach stawów. Niektóre badania wykazały, że czosnek może poprawić działanie pewnych komórek układu immunologicznego co pomaga wzmocnić układ odporności(8).
W badaniu naukowcy przeanalizowali dietę 1 082 bliźniąt. Stwierdzono, że ci, którzy spożywali więcej czosnku mieli mniejsze ryzyko choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych, prawdopodobnie dzięki właściwościom czosnku(9).
Inne badanie in vitro wykazało, że pewien składnik czosnku może obniżać zapalne markery związane z zapaleniem stawów(10). Dodanie czosnku do diety może przynieść korzyści zarówno w objawach stawowych jak i dla ogólnego zdrowia.
Rodzina roślin imbirowatych: imbir, ostryż, galangal
Galangal, imbir oraz ostryż to rośliny, których kłącza są popularne w kuchni azjatyckiej. Galangal ma smak cytrusowy i sosnowy. W odróżnieniu do imbiru nie daje efektu grzania. Imbir jest najbardziej aromatyczny ze wszystkich trzech, ale nie jest drażniący. Daje również największy efekt grzania. Ostryż (kurkuma) ma najmniej intensywny, lekko gorzkawy smak. W kuchni często stosuje się go do brawienia pokarmów. Wszystkie trzy są stosowane w tradycyjnej medycynie ziołowej.
3. Imbir i galangal
Oprócz właściwości smakowych wykorzystywanych w napojach, pokarmach i słodyczach, imbir może również łagodzić objawy chorób stawów.
W 2001 roku oceniono wpływ ekstraktu imbiru u 261 osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego. Po 6 tygodniach 63% uczestników badania odnotowała poprawę w bólu kolana(11).
W badaniu in vitro stwierdzono, że imbir i jego składniki blokują produkcję prozapalnych substancji(12). W innym badaniu przeprowadzonym na szczurach stwierdzono, że podanie ekstraktu imbiru obniża poziom specyficznych markerów zapalnych związanych z zapaleniem stawów(13). Spożycie imbiru w postaci świeżej, sproszkowanej czy suszonej może być korzystne dla zdrowych stawów.
4. Ostryż długi
Ostryż długi (łac. Curcuma longa, ang. Turmeric) należy do rodziny imbirowatych. Jest bardzo popularny w kuchni dalekiego wschodu. Ostryż jest od stuleci stosowany w tradycyjnej medycynie dalekiego wschodu. Jest istotnym elementem tradycyjnej hinduskiej medycyny Ayurveda i medycyny Siddha oraz w tradycyjnej chińskiej medycynie Unani
W literaturze medycznej można znaleźć dziesiątki, a może nawet setki prac na temat rozmaitych korzyści, które mogą przynieść preparaty zawierające składniki uzyskane z ostryżu długiego, zwłaszcza kurkumina. Niestety te wyniki nie uzyskały uznania oficjalnych środowisk farmaceutycznych. Wśród wielu korzyści, które są przypisywane ostryżowi najczęściej i najlepiej udokumentowane jest ich korzystne działanie na stawy. Więcej informacji można znaleźć w zakładce → ostryż długi
5. Brokuły
Brokuły należą bez wątpienia do najzdrowszych pokarmów. Szczególne właściwości odżywcze przypisuje się nasionom i kiełkom brokułów. Są one dosłownie "wypakowane" witaminami, minerałami i składnikami aktywnymi. Jedna szklanka (250 ml) surowych brokułów (ok. 90 gramów) m.in.dostarcza 135% ZDS dla witaminy C, 11% ZDS dla witaminy A, 116% ZDS dla witaminy K, 14% ZDS dla kwasu foliowego, 8% ZDS dla potasu, 6% ZDS dla fosforu, 3% ZDS dla selenu. (ZDS = zalecane dzienne spożycie ang. RDI – recommended daily intake).
Kiełki brokułów są niezwykle bogatym źródłem sulforafanu i zawierają od 10 – 100 razy więcej sulforafanu niż inne warzywa krzyżowe. Sulforafan (SFN) to związek z grupy izotiocyjanianów, występujących głównie w warzywach krzyżowych, np. brukselce, kapuście, brokułach, jarmużu, wasabi i rzeżusze. Istnieją doniesienia, że może być czynnikiem chemoprewencyjnym, wspomagającym usuwanie z ciała toksyn i szkodliwych substancji. Sulforafan posiada wiele istotnych oddziaływań zdrowotnych i jest szeroko badany pod kątem korzyści dla zdrowia układu krążenia, metabolizmu cukru, stanów zapalnych, autyzmu i innych. Działa poprzez włączenie szlaku, który kontroluje ponad 200 genów w organizmie – szlaku NRF2*.
Czytaj więcej → NRF2 – Zdrowie bez tajemnic
→ if you would like to read more→ Broccoli sprouts benefits; and how to use them
6. Oliwki i oliwa
Oliwa czyli olej z owoców drzewa oliwki europejskiej oraz same owoce oliwki należą do przysmaków nie tylko krajów położonych w basenie morza śródziemnego.
Owoc oliwki, a zwłaszcza nasiona oliwki są bogatym źrółem szeregu bio-aktywnych substancji, do najważniejszych należy oleoakantol. Oleoakantal jest naturalnym związkiem fenolowym występujący w wielu roślinach, zaś dużej obfitości w owocach oliwki, zwłaszcza w nasieniu znajdującym się wewnątrz pestki, a także innych częściach rośliny takich jak liście i korzeń.
Oleoakantol wykazuje m.in. działanie anty-nocyceptywne* oraz inne działania korzystne dla zdrowia, których szczegółowo omówić nie możemy ze względu na to, że przedstawiane w niniejszym serwisie preparaty są suplementami diety.
7. Owoce jagodowe
Owoce jagodowe to duża grupa, bo licząca ponad 25 odmian, smacznych owoców. Spożywanie owoców jagodowych oprócz walorów smakowych może nieść wiele korzyści. Owoce jagodowe są bogatym źródłem flawonoidów, związków przeciwutleniających, które zmniejszają ryzyko chorób serca, co według American Heart Association czyni je jednym z superfoods. Do tej kategorii należą m.in. ryby dostarczające omega-3 (łosoś, makrela) orzechy i nasiona, ciemno-zielone liściaste warzywa, spirulina, oliwa, kurkuma, imbir. Indeed, according to the organization, berries may help lower the risk of heart attack in women. What’s more, consuming berries helped decrease LDL (“bad”) cholesterol levels and reduced systolic blood pressure, body mass index, and measures of blood sugar, according to a meta-analysis of 22 randomized, controlled trials that was published in March 2016 in Scientific Reports.
The antioxidants in berries “promote healthy cell function and protect against inflammation,” says Binder-McAsey. She explains that underlying inflammation is a driver of disease, including heart disease and type 2 diabetes (which doubles the odds of developing heart disease). Beyond berries, include as many different-colored fruits and veggies in your diet as possible.
8. Winorośl (owoce i liście)
Należą bez wątpienia do najzdrowszych pokarmów. W 2016 roku Europejska Agencja Medyczna (EMA)
Winogrona to przede wszystkim owoce, których właściwości są doceniane od tysiącleci. Winorośl ta długowieczna roślina, ceniona nie tylko ze względu na wartości smakowe, ale również chroni przed chorobami cywilizacyjnymi. Liście winogron są od tysięcy lat elementem składowym diety człowieka. Od dawna wiadomo, że garść świeżych liści winorośli dodana do gorącej wody działa odtruwająco i oczyszczająco na skórę. Taka kąpiel polecana jest zwłaszcza wieczorem, bowiem odpręża i poprawia samopoczucie. Liście winorośli zalazły zastosowanie w kuchni praktycznie wszystkich krajów będących kolebką naszej kultury: basenu morza śródziemnego, bliskiego i środkowego wschodu, Bałkanów, basenu Morza Czarnego. Są one stosowane do przygotowania wielu potraw, z których najbardziej popularne są gołąbki z liści winogron z różnym nadzieniem. Marynowane liście winogron można kupić również w Polsce w niektórych sklepach spożywczych.
Ekstrakt liści winogron (Vitis vinifera) jest bogatym źródłem licznych polifenoli (m. in. rezweratrolu). Rezweratrol (resveratrol) jest naturalnym związkiem fenolowym wytwarzanym jako antagonista patogenów. Występuje m.in. w winogronach, arachidach i czerwonym winie. Ma działanie utleniające zapobiegające powstawaniu wolnych rodników tlenowych, wspomaga działanie układów: hormonalnego (wiąże się z receptorami estrogennymi i zmniejsza aktywność enzymu 5-alfa-reduktazy, jest inhibitorem aromatazy). Rezweratrol wykazuje działanie kardioprotekcyjne (ochrania serce). Korzystnie wpływa na ukrwienie mięśnia sercowego, hamuje utlenianie cholesterolu LDL i hamuje proces zlepiania się płytek krwi. Rezweratrol zmniejsza oksydacyjne uszkodzenia komórek, więc produkty zawierające go, są cennym elementem diety. Ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie metabolizmu lipidów oraz glukozy, co może być pomocne podczas procesu odchudzania.
Rezweratrol wpływa również korzystnie na układ krwionośny (poprawia dotlenienie organizmu) i na układ immunologiczny (poprawia odporność) oraz wspomaga detoksykację organizmu.
Ekstrakt z liści czerwonych winogron (Red vine leaf extract = RVLE) jest tradycyjnym preparatem ziołowym zawierającym szereg flawonoidów, z kwercetyną (quercetin) i jej pochodnymi na czele.
Kwercetyna posiada wiele cennych właściwości, których nie możemy tutaj przedstawić, jako że niniejszy serwis internetowy poświęcony jest suplementowi diety i podlega regulacjom wynikającym z ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 26 sierpnia 2006, z późniejszymi zmianami.
Sangiovanni E, Di Lorenzo C, Piazza S et al. Vitis vinifera L. Leaf Extract Inhibits In Vitro Mediators of Inflammation and Oxidative Stress Involved in Inflammatory-Based Skin Diseases Antioxidants (Basel). 2019 May; 8(5): 134.
Dodawanie do pożywienia cukru nie jest podyktowane żadną potrzebą czy korzyścią żywieniową. Jednak półki sklepowe uginają się od rozmaitych wysoko przetworzonych produktów, które są pełne dodanego cukru, począwszy od płatków śniadaniowych, dresingów do sałatek, sosów do makaronu, gotowych przekąsek czy na napojach gazowanych kończąc. Szczególny niepokój budzą słodzone cukrem napoje, jako że jest dobrze udokumentowana ich rola w epidemii otyłości i liczne badania wykazały ich związek ze zwiększonym ryzykiem cukrzycy typu 2-ego oraz chorobami serca i innymi przewlekłymi schorzeniami.
Cutting back on salt may be a good choice for people with arthritis. Foods high in salt include shrimp, canned soup, pizza, certain cheeses, processed meats, and numerous other processed items.
Glikacja jest procesem wieloetapowym, który zachodzi w organizmach żywych lub in vitro w sposób spontaniczny i bez udziału enzymów. Prowadzi ona do powstania końcowych produktów zaawansowanej glikacji, czyli tzw. AGE (ang. advanced glycation end-products). Akumulacja tych związków może mieć ogromny wpływ na kondycję organizmu oraz patogenezę wielu chorób. AGE mogą powstawać zarówno na drodze endogennej, jak i egzogennej. Źródłem endogennych produktów są reakcje metabolitów w organizmie, natomiast egzogenne AGE tworzą się w wyniku termicznej obróbki żywności.
